Nieuw Gemeentelijk Programma Water en Riolering (GPWR)

Het gemeentelijk rioleringsplan (GRP) loopt eind 2023 af. Rond die tijd moet er een nieuw plan zijn, dat voortaan Gemeentelijk Programma Water en Riolering zal heten. De taken en verantwoordelijkheden van de gemeente zijn de laatste jaren uitgebreid en daarom zal het in het nieuwe plan niet alleen om het riool gaan. De gemeente is verantwoordelijk voor de afvoer van zowel riool- als hemelwater, beheer van het grondwaterpeil en het voorkomen van droogte.

Gemeentelijke watertaken

Wat behoort eigenlijk tot de taken van de gemeente op het gebied van waterbeheer en wie is hier bij gebaat?

Vuilwater

De afvoer van afvalwater van zowel inwoners als bedrijven. Ook als men zelf geen aansluiting op het vuilwaterriool heeft, is er sprake van profijt bij eigenaren/gebruikers van gebouwen in de gemeente. Door de verwerking van vuilwater wordt de gemeente geen open riool, dit heeft een positieve invloed op de omgeving en de publieke gezondheid en daar is iedereen bij gebaat.

Hemelwater

Hevige buien die voorheen eens per honderd jaar voorkwamen, komen nu gemiddeld iedere twee tot vijf jaar voor. De gemeente moet maatregelen nemen om de schade van dit soort weer zo veel mogelijk te beperken. 

Droogte

Naast dat te veel water voor problemen zorgt, komt ook droogte steeds vaker voor. Ook hier heeft de gemeente een zorgplicht. Hemelwater dat valt op een verhard oppervlakte stroomt snel weg, dit effect wordt versterkt als het minder vaak maar wel harder regent. Het maakt hierbij niet uit of dit oppervlak is verhard door uitdroging of door mensen. Droogte kan zoveel mogelijk worden door minder en vooral waterdoorlatende verhardingen op plekken waar het grondwater niet al hoog staat. Waterbergingen zorgen er voor dat het water tijdens hevige neerslag veilig kan worden weggesluisd en opgeslagen en in perioden van droogte kan worden afgegeven. Dit beleid heeft daarmee positieve effecten op de hele omgeving waardoor iedereen er van kan profiteren.

Grondwater

Als laatste heeft de gemeente ook een inspanningsverplichting voor het handhaven van een goede grondwaterstand in het bebouwde gebied. Op Vlieland komen in de laag gelegen bebouwde gebieden soms hoge grondwaterstanden voor die schadelijk kunnen zijn voor kelders en houten vloeren.

Uitvoering

De raad heeft in april 2023 een aantal kaders meegegeven, die onder andere gaan over klimaatverandering, duurzaamheid, een waterrobuuste inrichting en kostenverdeling.

Het college van B&W heeft adviesbureau AnteaGroup opdracht gegeven om het nieuwe plan te gaan schrijven. Vanwege veranderde wetgeving heet dat dan geen ‘plan’ meer, maar een ‘programma’.

Inbreng inwoners

De raad hecht veel waarde aan de inbreng van de inwoners van Vlieland bij het opstellen van het nieuwe programma. Op 27 juni is het proces daarom gestart met een participatie-avond. Medewerkers van AnteaGroup hebben met een presentatie uitleg gegeven welke onderwerpen bij het maken van het programma aan de orde zijn. Vervolgens konden de aanwezigen aan de hand van stellingen hun ideeën over verschillende onderwerpen inbrengen.

U kunt de presentatie en uitkomsten van die avond hieronder downloaden.

Naar aanleiding van de inbreng op de participatie-avond is er een enquête gehouden.

Voortgang project nieuw Gemeentelijk Programma Water en Riolering

  1. Afgerond: Startnotitie nieuw Gemeentelijk Programma Water en Riolering -

    In de raadsvergadering van 17 april 2023 is de Startnotitie nieuw GPWR door de gemeenteraad vastgesteld.

  2. Afgerond: Extern bureau werven -

    De gemeente heeft na een meervoudig onderhandse aanbesteding de opdracht voor het opstellen van een GPWR gegund aan Antea Group.

  3. Afgerond: Fase 1 Analyse | Situatie watertaken en rioleringstelsel Vlieland -

    Het bureau voert in deze fase de volgende werkzaamheden uit:

    a. Uitvoeren Evaluatie huidige Gemeentelijke Rioleringsplan
    b. Onderzoek MER plicht
    c. Beoordelen inspectiebeelden periode 2016-2023 + conclusies trekken
    d. presentatie overzicht huidige kwalitatieve situatie en areaaloverzicht
    e. Analyse lozingsverordening 1994
    f. Analyse heffingsgrondslag
    g. Nulmeting inclusief financiële verkenning
    h. Opstellen analyse- en evaluatiedocument punt a t/m g
     

  4. Afgerond: Inwonersavond -

    De Antea Group heeft een presentatie gehouden en uitleg gegeven over het nieuw op te stellen Gemeentelijk Programma Water en Riolering en de uitdagingen waar we voor staan, de beleidskeuzes die we moeten maken en de keuzes voor rioolheffing.

    De presentatie kunt u hier downloaden.

  5. Afgerond: Fase 2 Uitvoeren partipatieproces | alle stakeholders betrekken -

    a. Voorbereiden stakeholders- en bewonersavond (bewoners, ondernemers, recreatiewoningen)
    b. Stakeholders- en bewonersavond op Vlieland (gehouden op 27 juni)
    c. Voorbereiden interviewleidraad
    d. Interviews met ketenpartners (Staatsbosbeheer, Vitens, Waterschap, Provincie en Woningcorporatie)
    e. Opstellen concept resultaat participatie
    g. Ambtelijk bespreken concept resultaat participatieproces + aanpassen
    h. Opstellen concept beleidskeuzenotitie (o.a. inspanning afkoppelen, bouwpeilen nieuwbouw)

  6. Afgerond: Enquête -

    De gemeente heeft samen met de Antea Group een enquête uitgezet onder inwoners, eigenaren van recreatiewoningen en ondernemers. U kon de enquête tot uiterlijk 17 september 2023 invullen. 

  7. Afgerond: Fase 3 Uitwerken programma | Opstellen notitie beleidskeuzes -

    a. Voorbereiding technisch overleg
    b. Technisch overleg scope-onderdelen en verwerking
    c. Opstellen meerjarenplan
    d. Inzichtelijk maken van externe ontwikkelingen,mijlpalen en beleidskeuzes
    e. Bepalen concept heffingsgrondslag
    f. Opstellen overzichtskaarten
    g. Samenvoegen in concept GPWR
    h. Concept voorleggen ter commentaar
    i. Lees- en reactietijd
    j. Verzamelen commentaren

  8. Afgerond: Bespreking beleidskeuzenotitie in de Raadscommissie -

    Voor het opstellen van een nieuw Gemeentelijk Programma Water en Riolering is de afgelopen maanden contact gezocht met burgers en diverse instanties om ideeën en opinies op te halen over wat voor het op te stellen programma belangrijk is. Met deze informatie is een beleidskeuzenotitie opgesteld, waarin drie scenario’s met verschillende ambitieniveaus zijn uitgewerkt. De raad wordt gevraagd een keuze te maken uit de drie scenario’s. De beleidskeuzenotitie wordt voorafgaand aan de besluitvorming in de gemeenteraad op 18 december, eerst besproken in de raadscommissievergadering van 4 december. U kunt de stukken hier inzien. Het kort verslag van de raadscommissievergadering leest u hier

  9. Afgerond: Keuze maken voor scenario uit Beleidskeuzenotitie -

    In de raadsvergadering van 18 december 2023 zijn de drie scenario's op verschillend ambitieniveau, die in de raadscommissievergadering van 4 december zijn besproken, voorgelegd aan de gemeenteraad. De raad heeft gekozen voor scenario C, een beleid waarbij klimaatadaptie een rol speelt en waarbij gebruik wordt gemaakt van duurzame en circulaire  technieken en materialen zoals bijvoorbeeld hergebruik van hemelwater.

  10. Momenteel bezig: Fase 4 Besluitvorming -

    a. Verwerken opmerkingen tot definitief GPWR
    b. Presentatie concept documenten aan de projectgroep
    c. Review concept-documenten
    d. Eenmalig aanpassen documenten
    e. Uitleveren definitieve eindproducten

  11. Nog te doen: Vaststellen nieuw Gemeentelijk Programma Water en Riolering -

    Vaststellen van het nieuw Gemeentelijk Programma Water en Riolering door het college van burgemeester en wethouders.